Chính sách chiến tranh của Mỹ dưới thời Donald Trump trong nhiệm kỳ hai có thể sẽ trải qua những thay đổi đáng kể so với nhiệm kỳ đầu tiên. Trong nhiệm kỳ đầu, Trump đã áp dụng cách tiếp cận có chọn lọc khi sử dụng sức mạnh quân sự để phục vụ các mục tiêu chính trị, cùng với việc giảm chi phí quốc phòng tại các chiến trường truyền thống.
Thế nhưng, trong nhiệm kỳ hai, Trump có thể sẽ tỏ ra quyết liệt hơn trong hành động, bao gồm cả việc giải quyết những ‘hồ sơ’ mà trước đây đã bị bỏ ngỏ. Một số cố vấn thân cận của ông đã đề xuất áp dụng mô hình áp chế chọn lọc, trong đó Mỹ sẽ chủ động sử dụng sức mạnh quân sự một cách hạn chế để tái thiết lập vị thế răn đe đã bị suy giảm dưới thời Tổng thống Joe Biden.
Về các công cụ triển khai, một sự thay đổi rõ ràng là việc tái kích hoạt các căn cứ tiền phương linh hoạt. Ngoài ra, Lầu Năm Góc cũng đầu tư mạnh vào hệ thống vũ khí siêu thanh và máy bay không người lái (UAV) tàng hình, cùng với việc ký thỏa thuận chia sẻ dữ liệu thời gian thực với các đồng minh Nhật Bản, Anh và Israel.
Đặc biệt, phong cách phối hợp giữa các lực lượng chiến đấu dưới thời Trump sẽ được vận hành một cách bài bản hơn, với mục tiêu rõ ràng. Các cuộc không kích chính xác sẽ được thiết kế để kết hợp với những đòn tấn công phủ đầu nhắm vào các trung tâm điều phối hoặc kho vũ khí của đối phương.
Song song với đó, hải quân Mỹ sẽ tăng cường triển khai các cụm tác chiến tàu sân bay tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và phía Đông Địa Trung Hải, nhằm tạo ra áp lực hiện diện đối với các đối thủ như Trung Quốc và Iran.
Chiến lược quân sự tổng thể của Trump trong nhiệm kỳ hai sẽ không còn tập trung vào những đợt chuyển quân quy mô, mà thay vào đó là sự hiện diện chọn lọc. Mỹ không đặt mục tiêu can thiệp toàn diện như các đời lãnh đạo trước, nhưng vẫn sẵn sàng can dự sâu trong thời gian ngắn tại các điểm nóng mà ông Trump cho rằng ảnh hưởng của Mỹ đang bị thách thức nghiêm trọng.
Trung Đông, Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và Tây Thái Bình Dương sẽ trở thành ba trung tâm cạnh tranh quyền lực ưu tiên trong chiến lược an ninh – quốc phòng của Mỹ trong nhiệm kỳ tới, có thể kéo dài đến hết năm 2029.
Trong bối cảnh đó, Trump có xu hướng tái sử dụng học thuyết ‘tấn công phủ đầu’ nhằm gửi thông điệp răn đe tới các đối thủ. Việc Mỹ thực hiện đòn tấn công giới hạn vào cơ sở hạt nhân của Iran có thể được xem như một thông điệp cứng rắn gửi tới các quốc gia đang phát triển vũ khí hạt nhân như Triều Tiên.
Nhìn từ góc độ toàn cầu, sự điều chỉnh trong chính sách chiến tranh của Trump vừa phản ánh logic quyền lực của một siêu cường đang tái thiết lại trật tự theo ý mình, vừa cho thấy sự phân mảnh nguy hiểm trong cấu trúc an ninh quốc tế.
Khác với thời kỳ hậu chiến tranh Lạnh, nơi Mỹ hành xử trong không gian đơn cực, hiện nay Trump có lẽ cũng đang hành động trong một thế giới đơn cực với mục tiêu ‘nước Mỹ trên hết’. Mặc dù vậy, nước Mỹ có thể vẫn mạnh vượt trội nhưng không đồng nghĩa với khả năng kiểm soát tuyệt đối.
Việc sử dụng vũ lực trong bối cảnh này không còn là biểu tượng quyền lực tuyệt đối mà trở thành biện pháp sinh tồn chính trị của một Tổng thống tìm cách tái lập vai trò lãnh đạo theo cách của riêng mình.
Chính sách chiến tranh của Trump trong nhiệm kỳ hai có thể sẽ tác động đáng kể đến đồng minh, đối thủ và hệ thống luật pháp quốc tế.
Sự hoài nghi về cam kết an ninh của Washington đã khiến nhiều nước châu Âu, bao gồm cả Pháp và Đức, tái khởi động các sáng kiến quốc phòng độc lập. Tại Đông Á, sự hoài nghi về cam kết của Mỹ cũng ngày càng rõ nét, với Nhật Bản tăng chi tiêu quốc phòng lên mức cao kỷ lục 2% GDP trong năm tài khóa 2025.
Các đối thủ chiến lược của Mỹ cũng tận dụng chính sách răn đe quân sự không ổn định của Trump để mở rộng không gian hành động. Trung Quốc đã tăng tốc hành động quân sự hóa Biển Đông kể từ đầu năm 2025.
Ngoài ra, điều chỉnh chính sách chiến tranh của Trump còn gây xói mòn nghiêm trọng đối với hệ thống luật pháp và chuẩn mực quốc tế. Việc Mỹ liên tục sử dụng vũ lực đơn phương đã góp phần bình thường hóa việc sử dụng vũ lực ngoài khuôn khổ Liên Hợp Quốc.
Trật tự dựa trên luật pháp quốc tế, vốn là nền tảng của hệ thống quốc tế sau Thế chiến II, đang dần nhường chỗ cho trật tự dựa trên ‘sự đã rồi’, nơi ai hành động trước sẽ kiểm soát cuộc chơi.
Những điểm nóng có thể xảy ra phiêu lưu quân sự dưới thời Trump 2.0 bao gồm Iran, Trung Đông, Bán đảo Triều Tiên, Đài Loan và Biển Đông.
