Một bước đột phá trong lĩnh vực phân tích hóa học đã được các nhà nghiên cứu tại Đại học North Carolina (NC State) thực hiện với việc phát triển một quang phổ kế siêu nhỏ. Thiết bị này có tiềm năng cung cấp công cụ phân tích hóa học tiên tiến cho điện thoại thông minh và các thiết bị nhỏ gọn khác.
Quang phổ kế là một công cụ quan trọng trong việc phân tích cách vật liệu tương tác với ánh sáng, giúp xác định tính chất hóa học và vật lý của chúng. Ứng dụng của quang phổ kế rất rộng rãi, từ chẩn đoán y tế, giám sát môi trường đến thám hiểm không gian và kiểm soát chất lượng sản xuất.
Nhóm nghiên cứu tại NC State, dẫn đầu bởi Brendan O’Connor, giáo sư kỹ thuật cơ khí và hàng không vũ trụ, đã tạo ra nguyên mẫu quang phổ kế có kích thước chỉ vài milimét vuông. Kích thước nhỏ gọn này cho phép thiết bị được đặt trên điện thoại hoặc bộ cảm biến, mở ra khả năng tích hợp vào các thiết bị di động.
Thiết bị này có khả năng phát hiện ánh sáng từ quang phổ cực tím đến cận hồng ngoại. Nó sử dụng cảm biến quang được thiết kế đặc biệt có độ nhạy thay đổi tùy theo điện áp áp dụng. Bằng cách quét qua điện áp dưới một volt và ghi lại phản ứng của cảm biến, các nhà nghiên cứu có thể tính toán để tái tạo toàn bộ quang phổ ánh sáng phản xạ hoặc truyền qua vật liệu. Quá trình này diễn ra trong chưa đầy một phần nghìn giây, không đòi hỏi thiết kế quang học phức tạp hoặc đầu vào điện áp cao.
Trong các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm, nguyên mẫu đã chứng minh độ chính xác tương đương những quang phổ kế thông thường. Nó cũng đạt độ nhạy sánh ngang với cảm biến quang thương mại có sẵn. Những kết quả này cho thấy tiềm năng của thiết bị trong việc cung cấp kết quả phân tích chính xác và đáng tin cậy.
Giáo sư Brendan O’Connor cho biết đây là bước tiến đầu tiên hướng tới sản phẩm thương mại. Ông cũng hy vọng rằng về lâu dài, mục tiêu của họ là đưa quang phổ kế ra thị trường tiêu dùng. Kích thước và nhu cầu năng lượng của công nghệ mới này làm cho nó khả thi để tích hợp vào điện thoại thông minh, khiến một số ứng dụng thú vị trở nên khả thi, như kiểm tra chất lượng thực phẩm, giám sát sức khỏe cá nhân và phân tích môi trường.
Nhìn chung, việc phát triển quang phổ kế siêu nhỏ này đại diện cho một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực phân tích hóa học. Với tiềm năng tích hợp vào các thiết bị di động, công nghệ này có thể mở ra nhiều ứng dụng mới và thú vị trong tương lai.
