Hạn hán và xâm nhập mặn đang trở thành những thách thức ngày càng nghiêm trọng đối với sản xuất nông nghiệp và đời sống của người dân ở nhiều khu vực, đặc biệt là ở Đồng bằng sông Cửu Long. Những đợt hạn hán và xâm nhập mặn gần đây đã gây ra những tổn thất kinh tế đáng kể và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người dân. Trước tình hình này, các địa phương đã chủ động triển khai các giải pháp phù hợp để ứng phó và giảm thiểu thiệt hại.
Trong mùa khô năm nay, hiện tượng xâm nhập mặn tại Đồng bằng sông Cửu Long đã diễn ra từ tháng 2 đến tháng 4, với 3 đợt gia tăng độ mặn đáng kể. Mặc dù không vượt qua kỷ lục lịch sử, nhưng độ mặn đã vượt ngưỡng trung bình nhiều năm tại các cửa sông lớn như Vàm Cỏ, Cửa Tiểu, Cửa Đại trong nhiều ngày liên tiếp. Điều này đã đặt ra cảnh báo về nguy cơ hạn – mặn trong những năm tới và yêu cầu các địa phương phải có biện pháp ứng phó quyết liệt hơn.
Cà Mau là tỉnh ven biển duy nhất ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long không được bổ sung nguồn nước ngọt từ các sông lớn đầu nguồn. Tỉnh này đã trải qua nhiều đợt hạn hán và xâm nhập mặn nặng nề, đặc biệt là trong các năm 2015-2016 và 2019-2020. Để ứng phó với tình hình này, tỉnh Cà Mau đã chủ động xây dựng phương án và triển khai các giải pháp nhằm giảm thiểu thiệt hại. Một trong những biện pháp đáng chú ý là tỉnh đã triển khai lắp đặt 72 bể nước quy mô nhóm hộ gia đình cho các cộng đồng dân cư ở nơi gặp khó khăn về nước. Mùa khô năm 2025, tỉnh Cà Mau ghi nhận số hộ bị thiếu nước sinh hoạt giảm còn 1.300 hộ, chủ yếu ở hai huyện U Minh và Thới Bình.
Tỉnh Bến Tre cũng là địa phương thường xuyên phải đối mặt với nguy cơ hạn hán, xâm nhập mặn. Để ứng phó với tình trạng này, tỉnh Bến Tre đã triển khai đồng bộ cả giải pháp công trình và phi công trình để quản lý nguồn nước một cách hiệu quả. Bên cạnh đó, tỉnh cũng khuyến cáo người dân ứng dụng tiến bộ khoa học – kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, áp dụng các biện pháp tưới nước tiên tiến, tiết kiệm để giảm thiểu thiệt hại.
Tỉnh Đắk Lắk cũng thường xuyên xảy ra tình trạng khô hạn trong mùa khô, gây thiệt hại lớn về kinh tế cho người dân. Để ứng phó với tình hình này, tỉnh Đắk Lắk đã chủ động triển khai nhiều biện pháp quyết liệt nhằm hạn chế thiệt hại. Các địa phương đã chủ động nâng cao ngưỡng tràn vào cuối mùa mưa để tăng khả năng trữ nước ở các hồ chứa. Đồng thời, tỉnh cũng thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thời vụ, sử dụng giống ngắn ngày, chịu hạn để giảm thiểu thiệt hại.
Các địa phương đã và đang tích cực triển khai các giải pháp để ứng phó với hạn hán và xâm nhập mặn. Tuy nhiên, việc ứng phó với tình hình này vẫn còn nhiều thách thức và cần sự chung tay của cả cộng đồng. Bằng việc áp dụng các giải pháp công trình và phi công trình, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, sử dụng giống chịu hạn, các địa phương hy vọng sẽ giảm thiểu được thiệt hại và đảm bảo đời sống cho người dân trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng.
