Bà Virginia Mary Lockett, một người phụ nữ Mỹ 73 tuổi, đã dành hơn hai thập kỷ qua để giúp đỡ hàng nghìn bệnh nhân tại Bệnh viện Y học cổ truyền Đà Nẵng. Mỗi sáng, bà chạy xe máy 9 km đến bệnh viện, nơi có hơn chục bệnh nhân đang đợi. Với kinh nghiệm chuyên môn về vật lý trị liệu và phục hồi chức năng, bà giúp đỡ bệnh nhân học cách kiểm soát cơ thể sau tai biến, chấn thương sọ não hoặc tổn thương.
Mối ‘lương duyên’ của bà với Việt Nam bắt đầu từ năm 1995, khi bà và chồng là David, một họa sĩ, muốn nhận con nuôi. Họ được hướng dẫn làm thủ tục nhận nuôi một đứa trẻ ở Việt Nam sau khi hai quốc gia thiết lập bình thường hóa mối quan hệ. Tuy nhiên, trong chuyến đi, bà gặp một bệnh nhân bị gãy xương đùi và biến chứng tai biến, không thể đi lại. Virginia nhận ra phẫu thuật cố định xương hông có thể giúp bệnh nhân nhưng khi đó vẫn chưa được áp dụng rộng rãi ở Việt Nam.
10 năm sau, Virginia trở lại Việt Nam trong chuyến tình nguyện ba tuần của một tổ chức phi chính phủ Mỹ và Canada, làm việc tại Bệnh viện Chỉnh hình và Phục hồi chức năng Đà Nẵng. Bà không có ý định ở lâu dài nhưng khí hậu ấm áp cùng sự thân thiện của người dân Đà Nẵng khiến bà không muốn rời đi.
Trở về Mỹ, Virginia viết thư cho đại sứ quán Việt Nam tại Washington, D.C đề nghị làm tình nguyện lâu dài ở một bệnh viện công. Phía đại sứ quán cho biết điều này khó thực hiện nếu không thông qua một tổ chức phi chính phủ. Bà quyết định thành lập và đăng ký tổ chức phi lợi nhuận mang tên Steady Footsteps (Những bước chân vững vàng), nhằm hỗ trợ phục hồi chức năng cho người khuyết tật.
Năm 2006, vợ chồng Virginia quyết định bán nhà, nghỉ việc và bay đến Việt Nam với tấm vé một chiều. Họ sống bằng tiền bán nhà, duy trì lối sống tối giản nhất. Bà giúp đỡ bệnh nhân và ông David ở nhà chế tạo các dụng cụ hỗ trợ.
30 năm ở Việt Nam, hàng nghìn bệnh nhân đã qua tay Virginia và hồi phục nhưng bà nhớ nhất trường hợp của Nguyễn Tấn Hiền, một sinh viên mỹ thuật ở Buôn Ma Thuột bị tai nạn giao thông, gãy đốt sống cổ, liệt tứ chi. Bà động viên anh vẽ tranh và mua tranh của anh. Suốt ba năm, bà là khách hàng mua tranh duy nhất của anh.
Một ca bệnh khác cũng khiến bà Virginia cảm thấy những tháng ngày ở Việt Nam của mình thêm ý nghĩa. Cuối 2017, một người mẹ 66 tuổi cõng con trai ngoài 30 đến bệnh viện gặp bà. Anh bị liệt hai chân sau chấn thương tủy sống, hy vọng phục hồi gần như bằng không. Bà giúp anh và người mẹ xúc động khi thấy phép màu.
Chị Nguyễn Thị Thủy, kỹ thuật viên vật lý trị liệu tại Bệnh viện Y học cổ truyền TP Đà Nẵng, người gắn bó với bà Virginia suốt 12 năm, cho biết không ai làm được như bà nếu không đặt trọn tâm huyết. Ở tuổi 73, các khớp đã thoái hóa, nhưng bà vẫn sẵn sàng ngồi bệt, cúi mình, dìu từng bệnh nhân.
Kể từ khi sống ở Việt Nam, bà chỉ về Mỹ hai lần 2007 và 2009 để thăm gia đình. Còn lại, chồng bà, ông David, luôn là hỗ trợ hậu cần, chăm sóc nhà cửa, hành chính, để bà toàn tâm giúp bệnh nhân Việt Nam.
