Trong thời gian gần đây, tình trạng tội phạm công nghệ cao lợi dụng không gian mạng để thực hiện các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản đã gây ra những thiệt hại lớn cho người dân. Mặc dù lực lượng công an đã tăng cường đấu tranh và xử lý các hành vi lợi dụng không gian mạng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tình trạng này vẫn còn tiếp diễn với nhiều phương thức và thủ đoạn mới, ngày càng tinh vi.
Các đối tượng lừa đảo thường lợi dụng lòng tham, niềm tin hoặc sự sợ hãi của người bị hại để thực hiện hành vi lừa đảo. Chúng giả mạo cơ quan, tổ chức nhà nước, ngân hàng, công ty tài chính, công ty chứng khoán, điện nước… để gọi điện, gửi tin nhắn lừa đảo; giả mạo website chính thống để tạo uy tín, thu thập thông tin cá nhân của người dân. Người dân cần nâng cao cảnh giác trước những thủ đoạn lừa đảo trên không gian mạng.
Một trong những thủ đoạn mới là các đối tượng lừa đảo giả mạo cán bộ công an hoặc cán bộ xã, phường liên hệ, yêu cầu tích hợp thông tin giấy tờ mới vào hệ thống VNeID, theo đường link cài đặt phần mềm. Ngay sau khi cài đặt phần mềm giả mạo này, người dân sẽ bị đối tượng chiếm quyền điều khiển điện thoại, thực hiện việc chuyển tiền từ thông tin tài khoản ngân hàng và các ứng dụng thanh toán được lưu trên điện thoại.
Ví dụ, ông Đỗ Hoàng Thanh Tú, ngụ phường Long Xuyên, đã nhận được cuộc gọi từ số điện thoại lạ, tự xưng là cán bộ Công an phường, mời đến trụ sở để cập nhật thay đổi thông tin căn cước công dân trên VNeID. Đối tượng đã kêu ông Tú kết bạn Zalo để gửi link, tải ứng dụng VNeID mới để tự cập nhật. May mắn ông Tú đã nghi ngờ và gọi điện thoại hỏi người quen, phát hiện đó là lừa đảo.
Thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi, với các đối tượng kết bạn Zalo với học sinh cấp 2, cấp 3, tự xưng là công an và thông báo các em đang bị điều tra trong một vụ án lớn. Chúng hướng dẫn các em tải ứng dụng trực tuyến, cấp mã Zoom để tham gia nhóm gọi video. Khi đã chiếm quyền điều khiển điện thoại, chúng hướng dẫn nạn nhân thuê trọ tại địa điểm do chúng chỉ định, yêu cầu giữ bí mật, cắt liên lạc với gia đình.
Để thu thập thông tin khách hàng, kẻ xấu lợi dụng việc đặt mua hàng công khai trên livestream; từ phần mềm, trang thương mại điện tử… Chọn thời điểm khách hàng không có mặt tại nhà (thường vào giờ hành chính), chúng gọi điện thoại, giả danh là nhân viên giao hàng mà khách đã mua sản phẩm.
Các ngành chức năng khuyến cáo người dân tuyệt đối không truy cập vào đường link lạ; không chia sẻ thông tin tài khoản định danh điện tử; không cung cấp bất kỳ nội dung gì liên quan đến thông tin cá nhân hoặc thông tin tài khoản ngân hàng cho người khác; không chuyển bất cứ khoản tiền nào để làm thủ tục vay tiền, chứng minh tài chính, nộp phạt trên mạng xã hội.
Ủy ban nhân dân tỉnh đã chỉ đạo các địa phương, đơn vị căn cứ chức năng, nhiệm vụ, triển khai quyết liệt biện pháp phòng, chống tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, nhất là tội phạm sử dụng công nghệ cao, lợi dụng không gian mạng. Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền về thủ đoạn lừa đảo công nghệ cao, với nhiều hình thức đa dạng, phong phú đến từng địa bàn dân cư, để người dân biết và nâng cao cảnh giác.
Để được cảnh báo về các thủ đoạn lừa đảo, người dân có thể tham khảo các thông tin trên các trang web chính thức của cơ quan chức năng, như Cổng thông tin điện tử Bộ Công an hay Cổng thông tin điện tử về VNeID, để nâng cao kiến thức và kỹ năng phòng chống tội phạm công nghệ cao.
