Ngày 22-6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố quyết định rút Mỹ khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) vào cuối năm 2026. Ông Trump cho rằng UNESCO đang theo đuổi các giá trị không phù hợp với chính sách “nước Mỹ trước tiên” mà ông đang thực hiện.
Đây không phải là lần đầu tiên Mỹ rút khỏi UNESCO. Trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, Mỹ cũng đã rút khỏi tổ chức này vào năm 2018. Tuy nhiên, dưới thời Tổng thống Joe Biden, Mỹ đã quay trở lại UNESCO. Với quyết định mới nhất, việc rút khỏi UNESCO sẽ có hiệu lực từ ngày 31-12-2026.
Phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly giải thích rằng ông Trump quyết định rút khỏi UNESCO vì tổ chức này đang ủng hộ các giá trị văn hóa và xã hội mang tính chia rẽ. Theo bà Kelly, những giá trị này không phù hợp với chính sách hợp lý mà người dân Mỹ đã lựa chọn. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cho rằng việc ở lại UNESCO không phục vụ lợi ích quốc gia, vì cơ quan này đang thúc đẩy chủ nghĩa toàn cầu và chương trình nghị sự mang màu sắc ý thức hệ trái ngược với chính sách đối ngoại ưu tiên nước Mỹ.
Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay bày tỏ lấy làm tiếc sâu sắc về quyết định của ông Trump. Tuy nhiên, bà Azoulay cũng cho biết rằng quyết định này đã được lường trước và UNESCO đã có chuẩn bị. Hiện Mỹ chỉ đóng góp khoảng 8% ngân sách của tổ chức, và UNESCO đã đa dạng hóa nguồn tài trợ.
Đại diện UNESCO cũng cho biết rằng việc Mỹ rút khỏi tổ chức này sẽ ảnh hưởng nhất định tới một số chương trình do Washington tài trợ. Tuy nhiên, tổ chức văn hóa Liên Hợp Quốc đang nỗ lực để giảm thiểu tác động của việc rút lui này.
Phản ứng về quyết định của ông Trump, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron viết trên mạng xã hội X: “Chúng tôi kiên định ủng hộ UNESCO, người bảo vệ phổ quát của khoa học, đại dương, giáo dục, văn hóa và di sản thế giới”. Ông Macron cũng nhấn mạnh rằng việc Mỹ rút lui sẽ không làm suy giảm cam kết của Pháp đối với những người đang đấu tranh vì các giá trị này.
UNESCO là một tổ chức chuyên ngành của Liên Hợp Quốc, được thành lập với mục đích thúc đẩy hòa bình và an ninh thế giới thông qua hợp tác quốc tế trong lĩnh vực giáo dục, khoa học, văn hóa và truyền thông.
