Một nghiên cứu gần đây của Trung tâm Sức khỏe Môi trường Mỹ (Center for Environmental Health – CEH) đã phát hiện ra rằng nhiều loại giấy in hóa đơn bán lẻ tại Mỹ chứa bisphenol S (BPS), một hợp chất hóa học được sử dụng trong công nghệ in nhiệt. BPS là một chất thay thế cho bisphenol A (BPA), vốn đã bị chỉ trích vì khả năng ảnh hưởng đến hormone trong cơ thể.
Việc tiếp xúc với BPS qua hóa đơn có thể gây rối loạn hệ nội tiết, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và sự phát triển của thai nhi. Theo kết quả điều tra, khi tiếp xúc với hóa đơn chứa BPS chỉ trong 10 giây, lượng BPS thấm qua da đã vượt ngưỡng an toàn hàng ngày do bang California quy định.
BPS và BPA đều có khả năng ‘bắt chước’ hoạt động hormone estrogen trong cơ thể, gây rối loạn hệ nội tiết, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và sự phát triển của thai nhi. Chúng cũng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường, béo phì, ung thư vú và tuyến tiền liệt.
Những người có nguy cơ cao nhất là những người thường xuyên tiếp xúc với hóa đơn, như nhân viên thu ngân, người làm việc tại quầy thanh toán, nhân viên phục vụ, người kiểm hàng… Phụ nữ đang mang thai và trẻ nhỏ cũng là đối tượng dễ bị ảnh hưởng.
Tiến sĩ Don Galbadage, công tác tại Đại học Texas Christian (Mỹ), cho biết việc tiếp xúc với BPS nên được nhìn nhận giống như tiếp xúc với khói thuốc thụ động – nếu tiếp xúc đều đặn trong thời gian dài, nguy cơ bệnh tật là hoàn toàn có thật.
Ở Việt Nam, giấy in hóa đơn đang được sử dụng phổ biến ở mọi cửa hàng, siêu thị, nhà hàng, quán cà phê. Hầu hết đều là giấy in nhiệt. Dù chưa có nghiên cứu cụ thể nào về hàm lượng BPS trong hóa đơn, nhưng với thói quen tiêu dùng hiện nay, việc tiếp xúc thường xuyên là điều hoàn toàn có thể xảy ra.
Để bảo vệ bản thân, người dân có thể chủ động hạn chế nguy cơ tiếp xúc với BPS bằng cách: từ chối nhận hóa đơn giấy khi không thực sự cần thiết, rửa tay bằng xà phòng và nước sạch sau khi cầm hóa đơn, tránh sử dụng dung dịch rửa tay khô ngay trước hoặc sau khi cầm hóa đơn, cất hóa đơn vào phong bì hoặc túi nhựa kín, đeo găng tay khi làm việc với những người thường xuyên tiếp xúc với hóa đơn.
Từ góc độ sức khỏe cộng đồng, đây là một lời cảnh tỉnh cần thiết. Người tiêu dùng cần được cung cấp thông tin rõ ràng để có thể tự bảo vệ bản thân. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần quan tâm tới vật liệu in ấn và cân nhắc chuyển sang loại giấy an toàn hơn cho nhân viên và khách hàng.
