Đuối nước – Nguyên Nhân Hàng Đầu Gây Tử Vong ở Trẻ Em từ 5 đến 14 Tuổi tại Việt Nam
Đuối nước đã và đang trở thành một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng đối với trẻ em tại Việt Nam, đặc biệt trong độ tuổi từ 5 đến 14. Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mỗi năm có gần 2.000 trẻ em tử vong do đuối nước tại Việt Nam, chiếm khoảng 50% số ca tử vong do tai nạn thương tích. Mặc dù tỷ lệ này đang giảm, Việt Nam vẫn thuộc nhóm quốc gia có tỷ lệ đuối nước trẻ em cao nhất khu vực Tây Thái Bình Dương.
Trên toàn cầu, đuối nước là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em và thanh thiếu niên tại các nước thu nhập thấp và trung bình. Năm 2021, thế giới đã ghi nhận khoảng 300.000 ca tử vong do đuối nước. Tại Việt Nam, số liệu thống kê của Bộ Y tế cho thấy đa số các ca tử vong do đuối nước xảy ra tại cộng đồng (76,6%), tiếp theo là tại gia đình (22,4%), và một tỷ lệ nhỏ trong khuôn viên trường học (1%).
Để giảm thiểu tình trạng này, nhân Ngày Thế giới Phòng, chống đuối nước (25-7), Cục Bà mẹ và Trẻ em (Bộ Y tế), WHO và Tổ chức Chiến dịch vì trẻ em không thuốc lá (CTFK) đã phát động chiến dịch truyền thông toàn quốc với chủ đề ‘Cùng hành động để không còn trẻ em bị đuối nước’. Chiến dịch này kêu gọi các cấp chính quyền, phụ huynh và toàn xã hội cùng chung tay phòng, chống tai nạn đuối nước ở trẻ em thông qua việc tăng cường giáo dục kỹ năng an toàn nước, mở rộng dạy bơi trong trường học và cộng đồng, truyền thông nâng cao nhận thức, đẩy mạnh phối hợp liên ngành và huy động nguồn lực đầu tư.
Ông Trần Đăng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Bà mẹ và Trẻ em, nhấn mạnh: ‘Mỗi ca tử vong là một bi kịch có thể phòng tránh. Chúng tôi kêu gọi cha mẹ, nhà trường và cộng đồng cùng hành động, nhất là ở vùng nông thôn, nơi có nhiều ao, hồ, sông, suối’. Tại Hà Nội, trong ba năm gần đây, mỗi năm vẫn ghi nhận 15-20 ca trẻ em đuối nước, chủ yếu vào dịp hè, tại các khu vực không có rào chắn như ao hồ, sông ngòi, kênh mương.
Theo bà Angela Pratt, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam, cần mở rộng quy mô các chương trình can thiệp hiệu quả nhằm giảm thiểu nguy cơ và xây dựng môi trường sống an toàn hơn cho trẻ em. Một trong những mô hình hiệu quả là Chương trình phòng, chống đuối nước tại 12 tỉnh có tỷ lệ tử vong cao, do Cục Bà mẹ và Trẻ em phối hợp cùng CTFK thực hiện, với sự tài trợ của Quỹ từ thiện Bloomberg. Sau 7 năm triển khai, chương trình đã dạy bơi an toàn cho hơn 52.000 trẻ, trang bị kỹ năng an toàn nước cho hơn 52.200 em và đào tạo hơn 1.000 giảng viên bơi có chứng chỉ.
Nghiên cứu của Trường Đại học Y tế Công cộng cho thấy tại các tỉnh triển khai chương trình, tỷ lệ tử vong do đuối nước giảm trung bình 16%. Điều này cho thấy sự cần thiết và hiệu quả của các chương trình can thiệp nhằm giảm thiểu nguy cơ đuối nước ở trẻ em. Với sự chung tay của các cấp chính quyền, phụ huynh và toàn xã hội, hy vọng rằng tỷ lệ tử vong do đuối nước ở trẻ em sẽ tiếp tục giảm và môi trường sống sẽ trở nên an toàn hơn cho trẻ em tại Việt Nam.
