Chính quyền Hà Nội đã nhiều lần thể hiện quyết tâm hạn chế sử dụng xe cá nhân và cấm xe máy ở khu vực nội thành từ cuối năm 2015 thông qua các nghị quyết và đề án cụ thể. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã tiếp tục nhấn mạnh yêu cầu này thông qua Chỉ thị số 20, yêu cầu UBND TP Hà Nội triển khai các giải pháp nhằm thúc đẩy các tổ chức và cá nhân chuyển đổi phương tiện, với mục tiêu cụ thể là cấm xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1 từ ngày 1-7-2026.
Để đạt được mục tiêu này, thành phố dự kiến sẽ áp dụng các biện pháp hỗ trợ người dân chuyển đổi sang phương tiện xanh. Ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội, cho biết thành phố sẽ nghiên cứu và báo cáo Thành ủy, thông qua HĐND thành phố để thiết lập một cơ chế, chính sách hỗ trợ người dân trong việc chuyển đổi xe xăng sang xe điện. Sở Xây dựng TP Hà Nội đang lấy ý kiến các sở, ngành và đơn vị liên quan để soạn thảo nghị quyết của HĐND thành phố về chuyển đổi phương tiện xanh, phát triển hệ thống trạm sạc trên địa bàn.
Theo dự thảo nghị quyết, người dân có xe máy chạy xăng hoặc diesel tại các vùng phát thải thấp, khi chuyển đổi sang phương tiện xanh có thể được hỗ trợ 3-5 triệu đồng. Mỗi cá nhân được hỗ trợ tối đa 1 xe đến hết năm 2030. TP cũng dự kiến miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số đối với phương tiện giao thông xanh từ ngày nghị quyết có hiệu lực đến hết năm 2030.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia và người dân vẫn tỏ ra quan ngại về tính khả thi của mục tiêu này. Ông Nguyễn Đại Hoàng, admin diễn đàn otofun, cho rằng việc chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh đòi hỏi rất nhiều giải pháp mà Hà Nội cần triển khai, như hỗ trợ tài chính, miễn, giảm lệ phí trước bạ, đăng ký xe và xây dựng trạm sạc pin miễn phí.
Quay trở lại gần 10 năm trước, TP Hà Nội đã có nhiều nghị quyết, đề án để thực hiện lộ trình cấm, hạn chế xe máy. Tại Kỳ họp thứ 14 diễn ra đầu tháng 12-2015, HĐND TP Hà Nội khóa XIV thông qua chương trình mục tiêu nhằm giảm thiểu ùn tắc giao thông và đảm bảo an toàn giao thông trên địa bàn thành phố giai đoạn 2016-2020. HĐND Hà Nội quyết nghị xây dựng đề án từng bước hạn chế sử dụng phương tiện giao thông cá nhân trên địa bàn.
Đến nay, mặc dù đã có nhiều nỗ lực nhưng mục tiêu cấm xe máy vẫn chưa thể hiện thực hóa. Việc thực hiện các biện pháp hạn chế xe máy và chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh sẽ gặp nhiều khó khăn và thách thức, đặc biệt là trong việc đảm bảo các điều kiện cho người dân chuyển đổi phương tiện.
Trong bối cảnh hiện nay, thành phố cần có những giải pháp đồng bộ và toàn diện để khuyến khích người dân chuyển đổi sang phương tiện xanh, bao gồm cả việc đầu tư vào hạ tầng trạm sạc và tổ chức các chương trình hỗ trợ tài chính. Bên cạnh đó, Hà Nội cần thiết phải đảm bảo quyền lợi của người dân khi thực hiện các chính sách này, đặc biệt là trong việc tiếp cận các dịch vụ giao thông công cộng và giải quyết các vấn đề liên quan đến chuyển đổi phương tiện.
Trước mắt, người dân Hà Nội đang chờ đợi những thông tin cụ thể hơn về chính sách hỗ trợ và lộ trình thực hiện từ thành phố. Đồng thời, việc phối hợp giữa các sở, ngành và sự tham gia của các bên liên quan cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc đảm bảo thực hiện thành công mục tiêu này. Hà Nội sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc hạn chế xe máy và khuyến khích sử dụng phương tiện xanh, nhưng với sự quyết tâm và nỗ lực của cả hệ thống chính quyền và người dân, mục tiêu này hoàn toàn có thể đạt được.
