Chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện là một giải pháp quan trọng để giảm thiểu ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn như Hà Nội. Theo PGS. TS Hoàng Anh Lê, Trưởng bộ môn Quản lý môi trường, Khoa môi trường, Trường Đại học Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội), xe máy là nguồn gây ô nhiễm không khí chính do tiêu thụ nhiều năng lượng và phát thải trực tiếp qua ống xả mà không qua hệ thống xử lý khí thải.
Nghiên cứu cho thấy, ban ngày xe máy là nguồn phát thải chủ yếu, trong khi vào ban đêm, xe tải hạng nặng chiếm ưu thế. Tại Hà Nội, số lượng xe máy ước tính khoảng 6,9 triệu phương tiện, trong đó 95% sử dụng xăng. Việc triển khai lộ trình chuyển đổi xe điện trong vành đai 1 sẽ tác động đến 9 phường, trong đó 6 phường nằm trọn trong vành đai 1. Số liệu thống kê sơ bộ cho thấy, trong vành đai 1 có lượng dân cư ổn định khoảng 600.000 dân, với tổng số xe máy tại chỗ khoảng 450.000 phương tiện.
Theo bà Nguyễn Hoàng Ánh, Cục Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ô nhiễm từ các phương tiện giao thông chiếm trên 60% trong báo cáo của Hà Nội về ô nhiễm không khí. Tuy nhiên, nguồn ô nhiễm từ khí thải phương tiện giao thông chiếm khoảng 12%, bụi hoạt động giao thông là 23%, một nguồn bụi rất lớn nữa chiếm khoảng 29% là bụi từ hoạt động xây dựng và 17-18% là từ hoạt động đốt.
Để giảm phát thải của phương tiện giao thông đường bộ, nhất là giảm phát thải của xe máy, việc chuyển đổi xe máy chạy xăng sang sử dụng xe điện sẽ giúp giảm đáng kể lượng khí thải, góp phần cải thiện chất lượng không khí tại Hà Nội và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, vấn đề hạ tầng trạm sạc và đơn vị cung cấp điện cần được giải quyết. Bên cạnh đó, cần giải quyết triệt để bài toán về rác thải pin như giảm thiểu việc thải bỏ pin, tái chế và chuyển mục đích sử dụng pin thải.
Ông Nguyễn Đông Phong, Giám đốc Trung tâm Thử nghiệm khí thải xe cơ giới đường bộ, Cục Đăng kiểm Việt Nam, cho rằng việc kiểm soát khí thải xe ô tô tham gia giao thông ở nước ta đã được thực hiện kể từ năm 2006, thì toàn bộ hơn 70 triệu xe máy đang lưu thông tại Việt Nam lại chưa thực hiện việc kiểm soát khí thải, mặc dù quy chuẩn khí thải xe máy đã áp dụng với xe máy mới ra thị trường.
Trước những thách thức trên, các chuyên gia và cơ quan chức năng đang gấp rút đưa ra giải pháp nhằm hạn chế những tác động tiêu cực đến môi trường. Đồng thời, người dân cũng cần nâng cao ý thức về bảo vệ môi trường bằng cách sử dụng các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường, như xe điện hoặc xe hybrid. Một số chính sách hỗ trợ cũng cần được ban hành để khuyến khích người dân chuyển đổi sang sử dụng xe điện.
Một số nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra rằng, việc chuyển đổi sang xe điện sẽ giúp giảm đáng kể lượng khí thải CO2 và các chất gây ô nhiễm khác. Do đó, việc đầu tư vào hạ tầng trạm sạc và sản xuất xe điện sẽ là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí tại các đô thị lớn.
Nhìn chung, chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện là một giải pháp quan trọng để giảm thiểu ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn. Với sự hợp tác của các bên liên quan và sự hỗ trợ từ chính sách, chúng ta có thể hướng tới một tương lai với môi trường sạch hơn và khỏe mạnh hơn.
