Các nhà khoa học đang lên tiếng cảnh báo về một hệ quả không lường trước được từ việc giảm ô nhiễm không khí trên toàn cầu, đặc biệt là ở Đông Á. Mặc dù việc giảm thiểu ô nhiễm không khí mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe cộng đồng, nhưng nó có thể đang vô tình đẩy nhanh quá trình nóng lên toàn cầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment chỉ ra rằng việc giảm ô nhiễm không khí tại Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc, đã làm giảm đáng kể “hiệu ứng làm mát” do bụi bẩn trong không khí gây ra.
Những hạt bụi trong không khí trước đây có tác dụng như một tấm chắn, phản xạ một phần ánh sáng mặt trời và hạn chế sự hấp thụ nhiệt tại bề mặt Trái Đất. Tuy nhiên, khi các quốc gia thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để giảm khí thải như SO₂, “tấm chắn” này đã biến mất. Điều này đồng nghĩa với việc Trái Đất sẽ hấp thụ nhiều nhiệt hơn từ mặt trời, góp phần vào quá trình nóng lên toàn cầu.
Các nhà khoa học khẳng định rằng cải thiện chất lượng không khí là điều không thể tranh cãi vì lợi ích sức khỏe. Việc giảm ô nhiễm không khí đã cứu sống hàng triệu người mỗi năm và ngăn chặn các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như bệnh phổi và tim mạch. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là nếu không có hành động quyết liệt để giảm khí nhà kính như CO₂ và methane, nhân loại sẽ phải đối mặt với những hệ quả nghiêm trọng hơn.
Giáo sư Robert Allen, một chuyên gia hàng đầu về biến đổi khí hậu, cho biết: ‘Chúng ta đã tháo tấm rèm che nắng, giờ phải chống lại ánh nắng đó bằng cách giảm các nguồn nhiệt – tức là khí nhà kính.’ Ông nhấn mạnh rằng việc giảm khí nhà kính là điều cần thiết để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Một số giải pháp được đề xuất bao gồm trồng cây, thu giữ carbon, và chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang nguồn tái tạo. Các giải pháp này được đánh giá là con đường đúng đắn, dù có thể chậm hơn nhưng chắc chắn hơn. Bài học từ Đông Á cho thấy chính sách môi trường cần đi đôi với hành động chống biến đổi khí hậu.
Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa hướng, từ cải thiện chất lượng không khí đến giảm khí thải và nâng cao nhận thức cộng đồng. Các quốc gia cần phải hành động đồng bộ và quyết liệt để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và đảm bảo một tương lai bền vững cho thế hệ tương lai.
