Dân số Việt Nam đang đối mặt với một thách thức lớn khi Tổng tỷ suất sinh (TFR) trong năm 2024 chỉ đạt 1,91 con/phụ nữ, mức thấp nhất trong lịch sử. Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này được cho là do giá nhà đất tăng cao, khiến người trẻ không thể “an cư” và từ bỏ kế hoạch lập gia đình, sinh con. Hiện tượng “Thế hệ 3 Không” – Không nhà, Không hôn nhân, Không sinh con – đang hình thành một cách lặng lẽ.
Xu hướng này đang đẩy Việt Nam tiến nhanh đến trạng thái “xã hội ít trẻ em” và nguy cơ rơi vào bẫy “già hóa trước khi giàu”. Kinh nghiệm từ nhiều quốc gia cho thấy rằng mức sinh giảm sâu rất khó phục hồi. Một trong những nguyên nhân thầm lặng nhưng quan trọng dẫn đến đà giảm sinh là giá nhà đất tăng phi mã. Tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM, nhà ở đã trở nên vượt xa tầm với của người trẻ. Không ít người trẻ từ bỏ giấc mơ lập gia đình, chọn sống một mình, làm nghề tự do, tận hưởng trải nghiệm cá nhân.
Theo một khảo sát, 62% người trẻ cho biết họ trì hoãn kết hôn vì lý do tài chính, trong đó nhà ở là mối lo lớn nhất. Hệ lụy của tình trạng này là suy giảm năng suất lao động, thiếu hụt nguồn lực đóng góp vào bảo hiểm, y tế, và áp lực ngân sách cho chăm sóc người cao tuổi tăng mạnh. Từ năm 2011, Việt Nam đã bước vào giai đoạn già hóa dân số. Đến năm 2024, cả nước có khoảng 14,2 triệu người từ 60 tuổi trở lên. Con số này dự báo sẽ lên tới 18 triệu vào năm 2030, chiếm 25% dân số.
Chính sách nhà ở không chỉ là câu chuyện kinh tế, mà còn là điều kiện tồn tại của một quốc gia trong tương lai. Đã đến lúc cần nhìn thẳng vào vấn đề và hành động quyết liệt để giải quyết tận gốc vấn đề nhà ở, động lực cốt lõi để người trẻ an cư, lạc nghiệp và sinh con. Việc giải quyết vấn đề nhà ở không chỉ giúp ổn định dân số mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế và xã hội.
Chính phủ và các cơ quan chức năng cần có những chính sách cụ thể và hiệu quả để hỗ trợ người trẻ tiếp cận với nhà ở giá rẻ, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho họ trong việc lập gia đình và sinh con. Điều này không chỉ đòi hỏi sự quan tâm và hỗ trợ về mặt tài chính mà còn cần có những giải pháp toàn diện để giải quyết các vấn đề liên quan đến nhà ở, việc làm và chăm sóc sức khỏe.
Khi người trẻ có thể “an cư” và thực hiện được kế hoạch lập gia đình, sinh con, xã hội sẽ có cơ hội thoát khỏi tình trạng già hóa dân số và phát triển bền vững trong tương lai. Để biết thêm thông tin về các chính sách hỗ trợ nhà ở cho người trẻ, vui lòng truy cập https://www.realtytimes.com.vn/ hoặc https://vnexpress.net/ để cập nhật những thông tin mới nhất.