Trường hợp ngộ độc nặng do ăn quả bầu đã được ghi nhận tại Phúc Châu, Trung Quốc, làm dấy lên cảnh báo về nguy hiểm của loại quả này nếu không được sử dụng đúng cách. Ông Tiêu, người đã mua 3 quả bầu, đã ăn quả cuối cùng dù cảm thấy vị hơi đắng. Ngay sau đó, ông xuất hiện các triệu chứng như nôn mửa dữ dội, tức ngực, khó thở, chóng mặt, đau bụng và tiêu chảy.
Tình trạng của ông Tiêu trở nặng khi ông bị ngất và được người nhà đưa đến bệnh viện cấp cứu. Các chuyên gia y tế cho biết rằng bầu thường có vị ngọt thanh, nhưng trong một số điều kiện bất thường như đột biến gene do lai giống, ảnh hưởng từ môi trường hoặc thân cây bị tổn thương, bầu có thể chuyển sang vị đắng và tích tụ các độc tố nguy hiểm.
Hai hợp chất chính gây độc trong bầu đắng là cucurbitacin B và cucurbitacin D, có độc tính mạnh. Nồng độ cucurbitacin càng cao, bầu càng đắng và càng nguy hiểm. Đặc biệt, các phương pháp sơ chế thông thường không thể loại bỏ hoặc phân hủy hoàn toàn độc tố này. Ngộ độc do cucurbitacin có thời gian ủ bệnh từ 10 phút đến 2 giờ, với các triệu chứng thường gặp gồm buồn nôn, nôn, chóng mặt, đau đầu, đau bụng và tiêu chảy.
Trong một số trường hợp nặng, bệnh nhân có thể xuất hiện tình trạng tê tay chân, mạch chậm, suy nhược cơ thể, thậm chí tổn thương cấp tính gan, đường tiêu hóa và có nguy cơ tử vong. Một bài báo y khoa đã ghi nhận một trường hợp ngộ độc do ăn lượng lớn bầu đắng, dẫn đến rách niêm mạc tâm vị và nôn ra máu, cùng với đó là tình trạng tiêu chảy, đi ngoài ra máu và tổn thương gan.
Để phòng ngừa ngộ độc do ăn các loại quả họ bầu bí, người dân nên lưu ý không mua các quả méo mó, nứt nẻ. Trước khi chế biến, nên cắt một lát gần cuống để nếm thử và tuyệt đối không tiếp tục sử dụng nếu có vị đắng. Ngoài ra, cần rửa sạch kỹ càng dao, thớt, bát đĩa… đã tiếp xúc với quả đắng. Không chỉ bầu, nếu mướp, bí đao hoặc các loại quả họ bầu bí khác có vị đắng bất thường, cũng tuyệt đối không nên ăn vì nguy cơ chứa độc tố tương tự.
Các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo người dân nên cẩn thận khi sử dụng các loại quả họ bầu bí, đặc biệt là khi xuất hiện các triệu chứng bất thường sau khi ăn. Nếu nghi ngờ ngộ độc, cần lập tức đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu và điều trị kịp thời.
