Thời gian gần đây, tình trạng lừa đảo qua mạng xã hội đang diễn ra với nhiều hình thức tinh vi, trong đó có việc mạo danh người thân đang đi làm hoặc học tập xa nhà để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Thủ đoạn của những kẻ lừa đảo là lập tài khoản Facebook ảo với thông tin và hình ảnh của người thật, sau đó nhắn tin cho người thân với nội dung bị bắt cóc nhằm mục đích lừa đảo.
Nhiều đối tượng lừa đảo đã lợi dụng sự phát triển của mạng xã hội để thực hiện hành vi phạm tội. Việc mạo danh người khác trên mạng xã hội, đặc biệt là người trẻ tuổi đang sống xa nhà, đang trở thành một vấn đề đáng báo động. Những kẻ lừa đảo thường lựa chọn những nạn nhân ít có khả năng kiểm tra trực tiếp với gia đình hoặc đang sống ở nước ngoài, dễ bị “nhận diện nhầm” qua Facebook.
Sau khi có được hình ảnh và thông tin công khai của một người, những kẻ lừa đảo sẽ lập tài khoản ảo sử dụng chính tên và ảnh đại diện của nạn nhân. Từ tài khoản Facebook ảo này, chúng sẽ chủ động kết bạn và nhắn tin với người thân, bạn bè của nạn nhân. Nội dung tin nhắn thường rất cấp bách và tạo ra sự hoang mang, như: “Hiện tại mình đang bị bắt cóc ở nước ngoài”, “Nếu mình hỏi vay tiền, xin thông tin là do mình bị ép”, “Các bạn báo công an giải cứu mình”. Chúng còn nhắn nhiều lần với các câu từ thân mật, gần gũi nhằm tạo thêm sự tin tưởng, khiến người thân mất bình tĩnh và dễ làm theo yêu cầu.
Các chuyên gia an ninh mạng đã đưa ra lời cảnh báo về việc phòng tránh loại hình lừa đảo này. Người dùng cần tuyệt đối không chuyển tiền, không chia sẻ thông tin quan trọng khi nhận được yêu cầu từ tài khoản Facebook lạ, dù mang tên hoặc ảnh quen thuộc. Để phòng tránh, hãy kiểm tra kỹ thông tin tài khoản liên lạc: thời gian tạo tài khoản, lịch sử bài đăng, cách xưng hô và nội dung trao đổi. Chủ động gọi điện xác minh qua số điện thoại cũ, hỏi bạn bè hoặc đồng nghiệp của người bị mạo danh để xác thực tình hình trước khi thực hiện bất kỳ yêu cầu nào.
Khi nhận được các tin nhắn có nội dung bất thường như bị bắt cóc, bị ép chuyển tiền, người thân cần bình tĩnh, không làm theo ngay mà báo cho cơ quan chức năng, công an khu vực để được hướng dẫn, hỗ trợ kiểm tra. Mới đây, Công an tỉnh Quảng Ninh đã thông tin về việc kịp thời hỗ trợ gia đình chị N.T.L thoát khỏi một vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng.
Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao cũng cho biết Đại sứ quán Việt Nam tại Campuchia đã đề nghị chính quyền địa phương đảm bảo điều kiện sinh hoạt cho 140 công dân Việt Nam và phối hợp hoàn tất thủ tục xác minh nhân thân ban đầu. Bên cạnh đó, các chuyên gia an ninh mạng cũng cảnh báo về việc Google Gemini for Workspace có thể bị hacker khai thác để tạo ra các bản tóm tắt email trông hợp pháp nhằm dẫn người dùng đến các trang lừa đảo.
