Chính phủ Hoa Kỳ vừa thông báo về quyết định rút khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO), bắt nguồn từ quan ngại về việc tổ chức này theo đuổi các mục tiêu văn hóa và xã hội bị cho là gây chia rẽ. Cùng với đó, sự tập trung quá mức vào các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc cũng là một lý do quan trọng dẫn đến quyết định này.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, Tammy Bruce, giải thích rằng quyết định rút khỏi UNESCO là một phần của chiến lược “Nước Mỹ trên hết” do chính quyền Washington đề ra. Chính sách này nhấn mạnh vào việc bảo vệ và thúc đẩy các lợi ích của Mỹ trên trường quốc tế. Trước đó, Phó phát ngôn viên Nhà Trắng, Anna Kelly, cũng đã lên tiếng chỉ trích UNESCO vì được cho là ủng hộ các mục tiêu văn hóa và xã hội “quá cấp tiến”, gây chia rẽ và đối lập với những gì người dân Mỹ đã bỏ phiếu.
Quyết định rút khỏi UNESCO sẽ chính thức có hiệu lực vào cuối tháng 12 năm 2026, tuân theo quy định trong điều lệ của tổ chức. Sự kiện này dự kiến sẽ tạo ra một tác động đáng kể lên hoạt động của UNESCO, một cơ quan có trụ sở tại Paris, được thành lập ngay sau Thế chiến II với mục đích thúc đẩy hòa bình thông qua hợp tác quốc tế trong lĩnh vực giáo dục, khoa học và văn hóa.
Tổng giám đốc UNESCO, Audrey Azoulay, bày tỏ sự tiếc thương về quyết định của Tổng thống Donald Trump khi rút Mỹ khỏi tổ chức. Tuy nhiên, bà cũng cho biết rằng quyết định này không hoàn toàn bất ngờ và UNESCO đã chuẩn bị cho khả năng này.
Trước đó, Tổng thống Trump đã thực hiện việc rút Mỹ khỏi nhiều tổ chức quốc tế khác, bao gồm Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc, thỏa thuận khí hậu toàn cầu và thỏa thuận hạt nhân Iran. Tuy nhiên, Tổng thống Joe Biden sau đó đã đảo ngược các quyết định này và đưa Mỹ trở lại UNESCO, WHO và thỏa thuận khí hậu.
UNESCO được biết đến rộng rãi với hoạt động công nhận các Di sản Thế giới. Mỹ đã từng là thành viên của UNESCO kể từ năm 1945 nhưng đã rút lui vào năm 1984 do cáo buộc về quản lý tài chính yếu kém và tư tưởng thiên vị chống Mỹ. Đến năm 2003, dưới thời Tổng thống George W. Bush, Mỹ quay trở lại UNESCO sau khi tổ chức thực hiện các cải cách cần thiết.
Hiện tại, Washington đóng góp khoảng 8% tổng ngân sách của UNESCO, giảm từ mức khoảng 20% vào thời điểm ông Trump lần đầu tiên rút Mỹ khỏi cơ quan này.
