Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru đang phải đối mặt với áp lực từ chức ngày càng tăng sau thất bại của Đảng Dân chủ tự do (LDP) tại cuộc bầu cử Thượng viện ngày 20-7. Theo báo Yomiuri, ông Ishiba đang cân nhắc việc từ chức tùy thuộc vào kết quả đàm phán thương mại với Mỹ.
Trong cuộc họp với các cộng sự thân cận vào tối ngày 22-7, Thủ tướng Nhật Bản cho biết sẽ trình bày cách chịu trách nhiệm về thất bại trên sau khi đạt được giải pháp cho đàm phán thương mại. Tuy nhiên, kế hoạch này đã bị đẩy nhanh sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố đạt thỏa thuận thương mại với Tokyo vào sáng ngày 23-7.
Ông Ishiba sẽ có cuộc họp then chốt với ba cựu thủ tướng có ảnh hưởng lớn trong LDP để thảo luận về nguyên nhân dẫn đến kết quả bầu cử bết bát và yêu cầu hợp tác điều hành chính phủ. Tại cuộc bầu cử Thượng viện, liên minh cầm quyền của Đảng LDP và Komeito chỉ giành được 47 ghế, kém mốc 50 ghế cần thiết để duy trì thế đa số tại Thượng viện Nhật Bản.
Thất bại này làm suy yếu vị thế của ông Ishiba và tạo ra rạn nứt sâu sắc trong nội bộ đảng cầm quyền. Cứu cánh duy nhất cho ông Ishiba là phản ứng tích cực của giới chính trị, doanh nghiệp và người dân Nhật Bản với thỏa thuận thương mại Tokyo vừa đạt với Washington.
Theo tuyên bố của ông Trump, Tokyo cam kết đầu tư 550 tỷ USD vào Mỹ để đổi lấy mức giảm thuế quan từ 25% xuống còn 15%. Thỏa thuận cũng bao gồm việc Nhật Bản mở cửa thị trường cho ô tô, nông sản Mỹ và thành lập liên doanh khí tự nhiên hóa lỏng tại Alaska.
Phản ứng tích cực trên thị trường tài chính Nhật Bản đã tạo ra hy vọng cho ông Ishiba, nhưng ông vẫn tỏ ra thận trọng với thỏa thuận mới đạt được. Việc ông Ishiba có thể trụ vững sau thỏa thuận thương mại này vẫn còn là một câu hỏi, khi mà áp lực từ chức đang ngày càng tăng.
Trong bối cảnh đó, giới phân tích chính trị Nhật Bản đang theo dõi sát sao các động thái tiếp theo của ông Ishiba và LDP. Một số nhà phân tích cho rằng, thỏa thuận thương mại với Mỹ có thể giúp ông Ishiba tạm thời giảm bớt áp lực, nhưng tương lai chính trị của ông vẫn còn nhiều thách thức.
Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, kết quả bầu cử Thượng viện là một tín hiệu rõ ràng về sự mất lòng tin của người dân Nhật Bản đối với chính phủ hiện tại. Điều này đòi hỏi LDP và ông Ishiba phải có những bước đi cụ thể để lấy lại niềm tin và ổn định chính trị.
