Na Uy đang tích cực hướng tới một mô hình du lịch bền vững và có trách nhiệm, tránh xa du lịch đại trà vốn gây áp lực lên các điểm đến nổi tiếng như quần đảo Lofoten hay thành phố Tromsø. Trong nỗ lực này, hãng du thuyền Hurtigruten đã triển khai chương trình ‘Làng mở’, một sáng kiến độc đáo nhằm đưa du khách đến những cộng đồng ven biển xa xôi, mang lại trải nghiệm mới mẻ và đặc biệt mà du khách không thể tìm thấy trong các tour du lịch truyền thống.
Chương trình ‘Làng mở’ diễn ra trong suốt mùa hè, từ tháng 5 đến tháng 9, cho phép hành khách trên các chuyến du thuyền Signature Line của Hurtigruten ghé thăm ba ngôi làng biệt lập: Bessaker, Træna và Sæbø. Đây là những địa điểm mà các chuyến tàu thông thường không dừng chân. Một trong những điểm nổi bật của chương trình là số lượng du khách mỗi chuyến được giới hạn ở mức 500 người, vừa đủ để tạo ra sự kết nối mà không làm phá vỡ nhịp sống yên bình của làng.
Mô hình này không chỉ mang lại lợi ích cho du khách mà còn khuyến khích sự tương tác thực sự giữa người đi và người ở, giúp du khách có cơ hội hòa mình vào cuộc sống địa phương. Đáng chú ý, du khách không mất thêm chi phí nào cho chương trình này. Trong khi đó, mỗi ngôi làng sẽ nhận được 250 NOK (khoảng 25 USD) từ hãng Hurtigruten cho mỗi lượt khách. Nguồn tài chính này trực tiếp hỗ trợ cộng đồng địa phương phát triển dịch vụ, văn hóa và sinh kế, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của các làng ven biển.
Ở mỗi điểm dừng chân, du khách sẽ có những trải nghiệm độc đáo. Tại Bessaker, du khách sẽ được chào đón bằng nhạc sống, diễo hành lễ hội, hoạt động chạm khắc gỗ, cùng cơ hội thưởng thức súp thịt truyền thống, cà phê và bánh ngọt do chính người dân địa phương làm ra. Làng Træna mang đến một trải nghiệm du lịch linh hoạt hơn, với sách hướng dẫn nhỏ giúp du khách tự mình khám phá Nhà nguyện Petter Dass, bảo tàng làng và các địa danh tâm linh, lịch sử. Còn tại Sæbø, hành khách được mời tham dự một buổi hòa nhạc trong nhà thờ do các nhạc sĩ địa phương biểu diễn tại không gian nghệ thuật đậm chất cộng đồng. Ngoài ra, chuyến thăm Trung tâm Avalanche cùng hướng dẫn viên bản xứ giúp du khách hiểu hơn về thiên nhiên và đời sống vùng núi hiểm trở của Na Uy.
Chương trình ‘Làng mở’ của Hurtigruten không chỉ là một hoạt động kinh tế đơn thuần mà còn đang thắp lại hy vọng cho các làng nhỏ ven biển vốn chịu áp lực dân cư rời đi, thiếu vắng cơ hội phát triển. Ông Knut Johan Monkan, đại diện cộng đồng Bessaker, chia sẻ: ‘Trong một ngôi làng chỉ có 170 người, có đến 12 doanh nghiệp hưởng lợi trực tiếp từ mô hình này, từ thợ làm bánh, nghệ sĩ đến các nhà hàng và điểm du lịch’. Điều này cho thấy tác động tích cực và nhân văn của chương trình đối với các cộng đồng địa phương.
Ông Odd Tore Skildheim, Giám đốc phát triển sản phẩm của Hurtigruten, cho biết mục tiêu của chương trình không chỉ là tạo ra trải nghiệm độc đáo cho du khách mà còn đem lại giá trị thiết thực cho người dân địa phương. Việc Na Uy chính thức áp thuế du lịch vào năm nay, sau khi số lượng du khách đạt mức kỷ lục và gây áp lực lên cơ sở hạ tầng và môi trường tại các điểm hút khách, đã khiến sáng kiến ‘Làng mở’ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Chương trình này nổi lên như một giải pháp nhân văn, giúp giảm tải cho các khu vực quá đông đúc và góp phần phân phối đều hơn lợi ích du lịch đến những cộng đồng ít người biết tới.