Tuổi dậy thì thường được xem là giai đoạn đầy biến động và thay đổi lớn trong cuộc đời mỗi người. Ở giai đoạn này, các yếu tố như nội tiết tố, cảm xúc và nhận thức xã hội đều trải qua những biến đổi mạnh mẽ. Mới đây, một bà mẹ đơn thân tại TP.HCM đã chia sẻ trên diễn đàn phụ huynh về tình trạng của con trai 15 tuổi, học sinh vừa thi lên lớp 10, người đang表现出 những biểu hiện cảm xúc bất ổn kéo dài.
Con thường xuyên cáu giận, đập phá và có hành vi gây tổn hại về thể chất và tinh thần cho mẹ và em út trong nhà. Chị kể, sau khi mẹ nhắc lại chuyện cũ, con sẽ viện đủ lý lẽ để phản biện, nói dai không dứt, khiến chị thật sự cảm thấy bị ‘hành’, bị tra tấn tinh thần mỗi ngày. Nhiều đêm, chị phải bế đứa con út (8 tuổi) chạy ra ngoài ngủ nhờ vì quá sợ. Trước đó, gia đình đã từng đưa con đi khám ở khoa tâm lý – tâm thần, tuy nhiên bác sĩ cho rằng chưa có biểu hiện bệnh lý rõ rệt.
Khi tìm đến chuyên viên tư vấn tâm lý, do chi phí cao và không có tác động rõ ràng, người mẹ đành gác lại sau vài buổi. Sự việc này đã thu hút hàng trăm bình luận từ các phụ huynh khác. Nhiều người cho rằng, hiện tượng này không thể quy về việc con ‘hư’ hay ‘láo’, mà là dấu hiệu của tổn thương sâu trong tâm lý tuổi dậy thì. Nếu không được can thiệp đúng lúc, có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Một chuyên gia tâm lý cho rằng điều đầu tiên phụ huynh cần làm là không hoảng sợ, không dùng cảm xúc để đối đầu cảm xúc. Khi con gào hét, phản ứng mạnh, nếu cha mẹ phản ứng ngược lại bằng việc quát tháo, đánh mắng, chỉ làm sự việc tồi tệ hơn. Thay vào đó, cha mẹ nên tạm lùi lại khi con đang trong ‘cơn sóng cảm xúc’, không nên can thiệp trực tiếp.
Cha mẹ cũng nên duy trì ranh giới rõ ràng, không thỏa hiệp với hành vi tấn công thể chất. Khi con bình tĩnh hơn, cha mẹ cần hỗ trợ con bằng cách bình tĩnh lắng nghe, không phán xét, không chỉ trích, không giáo huấn. Đồng thời, hạn chế những tác nhân gây căng thẳng và kích thích, chủ động đưa con đi đánh giá tâm lý chuyên sâu nếu cần. Quá trình này không đơn giản là việc của một sớm một chiều, nhưng nếu cha mẹ đồng hành kiên trì, con sẽ học dần kỹ năng tự điều chỉnh cảm xúc.
Việc hỗ trợ con vượt qua giai đoạn này đòi hỏi sự kiên nhẫn và đồng hành của cha mẹ. Với những thay đổi lớn trong cuộc đời, tuổi dậy thì có thể là thời gian đầy thách thức nhưng cũng là cơ hội để phát triển và trưởng thành. Bằng cách tiếp cận vấn đề một cách thông minh và yêu thương, cha mẹ có thể giúp con mình xây dựng kỹ năng cần thiết để đối mặt với những thách thức trong tương lai.
Các chuyên gia tâm lý khuyến cáo rằng, việc nhận biết và can thiệp sớm vào các vấn đề tâm lý ở trẻ em và thanh thiếu niên là rất quan trọng. Phụ huynh cần trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để đồng hành cùng con trong giai đoạn này. Bằng cách xây dựng mối quan hệ tốt đẹp và hỗ trợ con một cách tích cực, cha mẹ có thể giúp con mình phát triển toàn diện và khỏe mạnh.
