Chiều ngày 19/7, miền Bắc đã hứng chịu một hệ thống siêu dông mạnh gây ra mưa dông diện rộng. Nhiều khu vực đã chứng kiến sự xuất hiện của dông mạnh, lốc xoáy và gió giật mạnh. Cục bộ, một số nơi thậm chí còn ghi nhận được lượng mưa to đến rất to. Đáng chú ý, tại trạm Cửa Ông (Quảng Ninh), gió mạnh cấp 7 đã được ghi nhận, trong khi Bãi Cháy (Hạ Long) đạt cấp 10 và Bạch Long Vĩ (Hải Phòng) cấp 8. Đây là những cấp gió tương đương với gió bão và gió áp thấp nhiệt đới.
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia, trận mưa dông chiều ngày 19/7 không phải do ảnh hưởng của hoàn lưu bão Wipha. Thay vào đó, nguyên nhân của hiện tượng mưa dông mạnh là do ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới có trục đi qua khu vực Bắc Bộ, kết hợp với điều kiện nhiệt độ ở khu vực Bắc Bộ tăng cao trong 3 ngày qua.
Hệ thống siêu dông có đường kính từ vài km đến vài trăm km, gồm nhiều cụm mây dông phát triển kết hợp thành hệ thống lớn. Siêu dông có thể tồn tại trong nhiều giờ, thậm chí 12-24 giờ. Các cơn dông nhiệt không thể dự báo sớm do đặc điểm nhiễu động quy mô nhỏ, hình thành rất nhanh.
Hiện nay, với những trang thiết bị hiện đại quan trắc và giám sát bầu trời như ảnh mây vệ tinh phân giải cao, radar thời tiết, cơ quan khí tượng có thể phát hiện được dông nhiệt nhưng chỉ có thể cảnh báo cực ngắn, từ 45 phút đến 1 giờ đồng hồ.
Ngành khí tượng thuỷ văn đã xây dựng mạng lưới cảnh báo dông, sét tương đối toàn diện, bao gồm 10 radar thời tiết và 18 trạm định vị sét tự động. Mạng lưới này giúp nâng cao hiệu quả cảnh báo dông, sét trên toàn bộ lãnh thổ Việt Nam.
Mỗi cảnh báo đến sớm 10 phút có thể cứu sống hàng trăm người. Việc ứng dụng khoa học công nghệ vào cảnh báo sớm thiên tai cần được ưu tiên, đầu tư và lan tỏa đến từng người dân. Đây là một yếu tố quan trọng trong việc giảm thiểu rủi ro và thiệt hại do thiên tai gây ra.
Việc nâng cao hiệu quả cảnh báo sớm thiên tai không chỉ phụ thuộc vào việc đầu tư trang thiết bị hiện đại mà còn cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và sự tham gia tích cực của cộng đồng.
